De uitdagingen en voordelen van AI voor security
De uitdagingen en voordelen van AI voor security
Stel je een hyperintelligente waakhond voor. Hij ziet alles, hoort alles, leert razendsnel, kan op commando deuren openen, inbrekers afleiden en is ook nog sociaal. Klinkt als de droom van elke beveiliger, toch?
Maar stel dat diezelfde waakhond soms zijn eigen plan trekt, niet altijd uitlegbaar is in zijn keuzes, of blaft naar de verkeerde mensen. Of erger nog: bijt. Zou je hem dan nog zomaar inzetten?
Die waakhond is als AI in de wereld van cybersecurity.
We staan op een kantelpunt. AI wordt gepresenteerd als dé gamechanger voor security. En ja, de mogelijkheden zijn indrukwekkend. Maar diezelfde technologie brengt ook nieuwe risico’s, blinde vlekken en ethische dilemma’s met zich mee. In deze blog, als voorproef op ons aankomende evenement, neem ik je mee langs de belangrijkste voordelen én uitdagingen van AI for Security. En waarom Security for AI minstens zo belangrijk is.
Wat AI kan betekenen voor security
AI in security is allang geen toekomstmuziek meer. Het is inmiddels onderdeel van vrijwel elke moderne beveiligingsarchitectuur. Van endpoint software tot netwerkdetectie, SIEM, XDR en cloud security, AI speelt een steeds grotere rol. Vaak zonder dat je het direct doorhebt.
De kracht van AI zit in patroonherkenning. Waar een mens een afwijking kan missen, herkent AI het grotere geheel. Zoals een sluipende privilege escalation, afwijkend gedrag op het netwerk, of een zero-day aanval vermomd als regulier verkeer.
Daarnaast reageert AI steeds vaker autonoom. Het kan automatisch een gebruiker isoleren, een sessie beëindigen of een playbook starten. Zo verhoogt het de weerbaarheid van organisaties, ook wanneer de capaciteit van het team beperkt is.
AI neemt ook repetitieve taken over: het samenvatten van incidenten, rapportages opstellen of zelfs scripts genereren. Zo krijgen analisten de ruimte om zich te focussen op waar ze echt waarde toevoegen. AI legt verbanden die voor mensen simpelweg onzichtbaar blijven en biedt inzichten die je securitybeleid structureel verbeteren.
De keerzijde: als AI te vaak blaft of juist stil blijft
AI is krachtig, maar niet feilloos. Een overijverige AI die continu alarm slaat, veroorzaakt al snel alert fatigue.
False positives zijn een bekend probleem. Meldingen over gedrag dat verdacht lijkt, maar uiteindelijk onschuldig blijkt. Als AI getraind is op beperkte of eenzijdige data, slaat het systeem snel door. Dan loopt je SOC het risico het overzicht te verliezen precies op het moment dat er wél iets misgaat.
Dezelfde AI die bedoeld is om werkdruk te verlagen, kan het werk juist verzwaren als de inrichting niet klopt. Hoe meer irrelevante meldingen, hoe meer tijd je verliest aan het verifiëren ervan. En hoe groter de kans dat je een echte dreiging mist.
AI is bovendien vaak een black box. Het systeem blokkeert verkeer of isoleert gebruikers, maar zonder duidelijke uitleg. Dat is problematisch voor securityteams die verantwoording moeten afleggen, zeker in sectoren waar audits en compliance zwaar wegen.
De betrouwbaarheid van AI valt of staat met de kwaliteit van de inputdata. Foute, bevooroordeelde of vervuilde data leiden tot foute beslissingen. In het slechtste geval manipuleren aanvallers je AI-systeem actief, bijvoorbeeld via data poisoning of prompt injection.
En criminelen gebruiken AI net zo goed. Denk aan geautomatiseerde phishing, deepfakes en social engineering op grote schaal. De snelheid en complexiteit van aanvallen nemen toe. Alleen een adaptieve en intelligente verdediging biedt dan nog bescherming.
Een toenemende zorg is ook het onzichtbare gebruik van AI in je organisatie. Steeds meer medewerkers gebruiken tools als ChatGPT of Copilot zonder toezicht. Dit zogenaamde ‘Shadow AI’ brengt risico’s met zich mee, zeker als er geen beleid en zicht op datagebruik is.
Security for AI
We praten vaak over hoe AI security versterkt. Maar hoe houd je AI zelf veilig?
AI wordt steeds meer geïntegreerd in kritieke processen: klantinteractie, dataverwerking, codegeneratie. Het is daarmee een volwaardige actor binnen je IT-omgeving. Net zoals endpoints, identiteiten en netwerken beveiligd moeten worden, geldt dat ook voor AI.
Hoe pak je dit aan?
Start met bewustwording. Waar wordt AI nu al gebruikt, bewust of onbewust? Stel duidelijke kaders. Dat betekent: beleid opstellen voor het gebruik van generatieve AI, tools inzetten om zicht te krijgen op datagebruik, en werken met modellen die uitlegbaar zijn. Maar ook: integratie met je bestaande securityarchitectuur. Denk aan koppelingen met je SOAR, XDR of NDR-platform, zodat AI een versterking is van je bestaande weerbaarheid.
Kom naar ons event
AI biedt ongekende kansen voor cybersecurity. Maar net als bij die slimme waakhond: je wilt weten wat hij doet, wanneer en waarom. Alleen dan kun je hem met vertrouwen inzetten.
Wie AI strategisch integreert, wint aan snelheid, schaal en inzicht. Wie het onbeheerst inzet, loopt risico’s die pas zichtbaar worden als het te laat is.
Op 24 juni organiseren we het event AI for Security & Security for AI. We gaan dieper in op praktijktoepassingen en laten oplossingen zien van technologiepartners als Juniper Networks, Check Point en Trend Micro. Maar vooral: we creëren ruimte om met vakgenoten in gesprek te gaan over kansen en risico’s.
Ik kijk ernaar uit je daar te ontmoeten.
Peter Mesker